Kara Kutu Nedir?

Kara kutu, hava taşıtlarındaki verileri ve çeşitli parametreleri kaydetmek için kullanılan cihazdır. Kara kutu, uçuş sırasında konuşmaları ve pilotun hareketlerini kaydedip uçuş sonrası araştırmada büyük yardımcı olmaktadır. Kara kutu isminden dolayı siyah olduğu düşünülür ancak turuncu renktedir. En olumsuz şartlara dayanıklı olup ona göre tasarlanmıştır. Hava taşıtlarının vazgeçilmez ve özel araçlarındandır.

Kara kutu çeşitli özelliklerine göre üçe ayrılır:

• Tip 1: Kokpit ile yer, mürettebatın ve diğer hava araçlarının iletişimini kaydeden cihazdır.
• Tip 2: Sadece uçuş verilerini kaydeden ama ses kaydetmeyen cihazdır.
• Tip 3: Ses ve uçuş verilerini kaydeden cihazdır.

Bu cihazlar tüm uçaklarda bulunmak zorundadır.

Kara Kutunun Tarihi

İlk kara kutular son hali gibi birçok bilgiyi kaydedemiyordu. 1954’te Avustralyalı bilim insanı Dawid Warren sadece uçuş bilgilerini değil bunun yanında sesleri de kaydeden bir cihaz fikrini ortaya attı ve ardından kara kutu cihazını geliştirdi. Geliştirdiği cihaz ülkesinde pek hoş karşılanmasa da diğer ülkelerde çok tercih edilen bir donanım haline geldi. Bu cihazın kullanılmaya başlamasından itibaren havacılık olayları ile ilgili birçok soru cevap buldu.

Kara Kutu Nasıl Çalışır ve Neleri Kaydeder?

Kara kutu, uçağın sistemlerindeki tüm bilgileri kaydetmek için tasarlanmıştır. Uçağın çeşitli yerlerindeki sensörler kara kutunun veri toplama birimine bağlıdır. Böylece uçuş esnasında pilotun her hareketi ve konuşması kara kutu tarafından kaydedilir.

1997’de Federal Havacılık İdaresi, 2002’den sonra üretilen hava taşıtlarında en az 88 parametrenin kaydedilmesini gerektiren bir Federal Düzenlemeler Yasası yayınladı. İşte kara kutu tarafından kaydedilen parametrelerden birkaçı:

• Zaman
• Basınç yüksekliği
• Hava hızı
• Dikey hızlanma
• Manyetik yön
• Kontrol sütunu konumu
• Dümen pedalı konumu
• Kontrol tekerleği konumu
• Yatay sabitleyici
• Yakıt akışı

Kara Kutudan Bilgi Nasıl Alınır?

Hava taşıtlarındaki kara kutular her türlü zorlu şartlara göre tasarlanmıştır. Kara kutu ortalama 90 gün denizde kalabilir, su ile temas ettiği an sinyal göndermeye başlar. Kara kutular ortalama 5 kilogram ağırlığındadır. Kara kutu en az hasar alacak şekilde tasarlanmıştır bu yüzden uçağın kuyruk kısmına yerleştirilir. Kara kutular bulunduktan sonra, araştırmacılar kayıt cihazlarını, verileri indirebilecekleri ve kaza olaylarını yeniden oluşturmaya çalıştıkları özel laboratuvarlara götürür. Bu işlemin tamamlanması günlerce sürebilir ve bu sürecin sonunda kaza ile ilgili akıllardaki çoğu soru cevap bulmuş olur.